Khám Phá 6 Loại Trà Trung Quốc Chính Và 11 Dòng Trà Trung Quốc Nổi Tiếng Nhất

Trà Trung Quốc từ lâu đã trở thành một phần không thể thiếu trong văn hóa Trà Đạo Trung Hoa, mang đến vô số lợi ích sức khỏe cùng hương vị độc đáo. Với hệ thống phân loại đa dạng và phức tạp, việc tìm hiểu về trà Trung Quốc luôn có những khó khăn nhất định, đặc biệt với những người mới bắt đầu khám phá thế giới trà đạo. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ về 6 loại trà chính và 11 dòng trà trung quốc nổi tiếng nhất.

Phân Loại 6 Loại Trà Chính Của Trung Quốc

Trà Trung Quốc có nhiều cách phân loại khác nhau như theo khu vực sản xuất, theo đặc điểm của trà hay theo mức độ lên men. Cách phân loại cơ bản và phổ biến nhất là chia thành 6 loại chính theo mức độ lên men và đặc điểm riêng biệt của từng dòng trà.

1. Trà Xanh (绿茶 - Green Tea)

Trà Xanh là loại trà không lên men, được làm từ lá và búp non của cây trà mà không cần qua quá trình lên men. Các công đoạn chủ yếu bao gồm sao trà, tạo hình và sấy khô.

Đặc điểm nổi bật của Trà Xanh là "Tam lục" - màu sắc của lá trà, nước trà và đáy lá đều có màu xanh lục. Màu sắc này giữ được nhiều màu xanh của lá trà tươi hơn và nhiều chất tự nhiên hơn. Trong đó, polyphenol và caffein giữ lại hơn 85% của lá tươi, chất diệp lục giữ lại khoảng 50%, còn lượng vitamin thất thoát cũng ít hơn so với các loại trà khác.

Uống Trà Xanh thường xuyên có thể ngăn ngừa ung thư, giảm mỡ và giảm cân, đồng thời giảm bớt tác hại của nicotin đối với người hút thuốc. Các dòng trà xanh tiêu biểu bao gồm: Tây Hồ Long Tỉnh, Động Đình Bích Loa Xuân, Hoàng Sơn Mao Phong, Tín Dương Mao Tiêm, Lư Sơn Vân Vụ, Lục An Qua Phiến và Thái Bình Hầu Khôi.

Trà xanh

2. Hồng Trà (红茶 - Black Tea)

Hồng Trà là loại trà lên men hoàn toàn, được đặt tên theo màu đỏ của nước trà và đáy lá. Quy trình sản xuất Hồng Trà gồm các giai đoạn chính là làm héo, vò trà, lên men và sấy khô.

Sự khác biệt lớn nhất giữa Hồng Trà và Trà Xanh nằm ở quá trình lên men với mức độ lên men lớn hơn 80%. Trong quá trình này, xảy ra phản ứng hóa học tập trung vào quá trình oxy hóa enzyme của polyphenol, khiến các thành phần hóa học trong lá tươi thay đổi đáng kể. Polyphenol giảm hơn 90% và các thành phần mới như theaflavin và thearubigins được tạo thành, chất thơm tăng rõ rệt so với lá tươi.

Hồng Trà có đặc trưng là lá khô đen, nước và bã trà đỏ, mang hương hoa quả ngọt ngào cùng vị êm dịu, ngọt hậu. Do có tính ôn và hàm lượng theophylin thấp, trà mang lại hiệu quả hưng phấn nhẹ. Các dòng Hồng Trà tiêu biểu gồm: Kỳ Môn Hồng Trà, Chánh Hòa Công Phu, Mân Hồng Công Phu, Thản Dương Công Phu, Điền Hồng Công Phu, Cửu Khúc Hồng Mai, Ninh Hồng Công Phu và Nghi Hồng Công Phu.

Hồng trà

3. Trà Ô Long - Thanh Trà (乌龙茶/青茶 - Oolong Tea)

Trà Ô Long hay còn gọi là Thanh Trà, là loại trà bán lên men với chủng loại khá đa dạng, mang đặc điểm rõ rệt của Trung Quốc. Đây là loại trà chất lượng cao, thông qua các công đoạn sản xuất khá phức tạp như hái, làm héo, oxy hóa, sao trà, vò trà, sấy trà và các công đoạn khác.

Trà Ô Long chủ yếu được sản xuất ở Phúc Kiến, Quảng Đông, Đài Loan và những nơi khác ở Trung Quốc. Loại trà này có tính chất ôn mát, chứa một ít chất diệp lục, khoảng 3% vitamin C và theophylline. Các dòng Trà Ô Long tiêu biểu bao gồm: Đông Đỉnh Ô Long, Vũ Di Nham Trà và An Khê Thiết Quan Âm.

Trà ô long

4. Hoàng Trà (黄茶 - Yellow Tea)

Hoàng Trà là loại trà đặc sản, quý hiếm của Trung Quốc với mức độ lên men nhẹ. Dựa trên kích thước, độ non và độ già của búp và lá, nó được phân chia thành Hoàng Nha Trà, Hoàng Tiểu Trà và Hoàng Đại Trà.

Trên cơ sở Trà Xanh, Hoàng Trà có thêm công đoạn Ủ vàng (Muộn Hoàng), từ đó hình thành nên đặc điểm của lá trà và nước trà màu vàng đặc trưng. Trà có hương vị ngọt ngào và êm dịu, nhẹ hơn trà xanh với dư vị nhẹ nhàng.

Hoàng trà

5. Bạch Trà (白茶 - White Tea)

Bạch Trà là một trong những loại trà trung quốc cao cấp, được chế biến tối giản để giữ nguyên hương vị tự nhiên của lá trà. Đây là loại trà ít được oxy hóa nhất, mang lại hương vị tinh tế và thanh tao.

Bạch trà

6. Hắc Trà (黑茶 - Dark Tea)

Hắc Trà là loại trà hậu lên men, trải qua quá trình ủ lâu dài để tạo nên hương vị đặc trưng. Loại trà này càng để lâu càng tăng giá trị, được nhiều người sành trà ưa chuộng.

Hắc trà

11 Dòng Trà Trung Quốc Nổi Tiếng Nhất

1. Trà Long Tỉnh (龙井)

Trà Long Tỉnh chắc chắn là cái tên đầu tiên trong danh sách các loại trà nổi tiếng của Trung Quốc. Loại trà xanh thượng hạng này có nguồn gốc tại Hàng Châu, tỉnh Chiết Giang, nơi có khí hậu mát mẻ và nguồn nước dồi dào, tạo nên địa vị rất cao cho Long Tỉnh trong tất cả các dòng trà xanh thế giới. Lá trà Long Tỉnh có đặc điểm mỏng, nhỏ, phần búp dài và tròn, màu xanh tươi với mùi thơm thoang thoảng, dịu nhẹ. Nước trà khi pha có màu vàng nhạt ánh xanh, vị ngọt ngậy bùi quyến rũ. Điều đặc biệt trong quy trình chế biến là tất cả các khâu đều được thực hiện thủ công, trà không vò mà được sao trực tiếp trên chảo, ấn nhẹ để trà dẹp xuống nhưng không nát. Nhờ những lợi ích như phòng chống ung thư, nhuận tràng, hỗ trợ tiêu hóa, giảm cân và tiêu độc, Trà Long Tỉnh ngày càng được sử dụng rộng rãi.

Trà Long Tỉnh

2. Trà Bích Loa Xuân (碧螺春)

Bích Loa Xuân có nguồn gốc từ vùng Động Đình hồ, Tô Châu tỉnh Giang Tô. Loại trà này được nhiều chuyên gia khuyên dùng nhờ các tác dụng tốt cho sức khỏe như hạ huyết áp, hạn chế xơ cứng động mạch, phòng chống ung thư và tốt cho dạ dày. Lá trà Bích Loa Xuân có màu xanh lục, hình dạng rất đặc trưng: giống con ốc biển với lớp lông mao dày, cong như lưỡi liềm, màu xanh sáng và mịn màng. Trà có mùi thơm ngọt nhẹ, vị đắng nhẹ và để lại hậu vị ngọt dễ chịu. Lá trà thường được thu hái vào mùa xuân và chế biến ngay sau đó, bằng cách rang nhẹ trong nhiệt độ thấp và lăn tay để làm nhẵn bề mặt trà.

Trà Bích Loa Xuân

3. Trà Thiết Quan Âm (铁观音)

Thiết Quan Âm là một trong những loại trà Oolong nổi tiếng của Trung Quốc không thể bỏ qua, được biết đến với khả năng pha lại nhiều lần mà vẫn giữ được hương vị. Trà có hình dáng sợi cong, tròn đầy đặn xoắn vào nhau, cánh trà màu xanh lục kích thước nhỏ. Khi pha, nước trà có màu nâu vàng nhạt, vị ngọt đậm và mịn, cùng với hương thơm đặc trưng của trà Oolong. Thiết Quan Âm mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe như giảm căng thẳng, tăng cường sức đề kháng, hỗ trợ tiêu hóa, giảm cân, tăng cường sức khỏe tim mạch và giảm nguy cơ mắc bệnh tiểu đường.

Trà Thiết Quan Âm

4. Trà Ngân Châm (银针)

Đại diện cho dòng trà trắng tại Trung Hoa, Trà Ngân Châm được rất nhiều người sành trà ưa chuộng. Ngân Châm xuất hiện nhiều tại Đảo Quân Sơn, Nhạc Dương với 72 đỉnh núi bao quanh.

Tương truyền, khi vua Minh Tông thiết triều, thái giám đã mang đến chén trà quý với hương thơm dịu nhẹ và bọt nhỏ có hình thù giống bông hoa tuyết, pha bằng lông hạc. Vua Minh Tông đã đặt tên trà Quân Sơn Ngọc Châm và chỉ vua chúa mới có quyền thưởng thức. Ngân Châm nở hoa vào tháng 6, thu hoạch vào sáng sớm để giữ được hầu hết chất dinh dưỡng. Quy trình chế biến vô cùng công phu, tất cả giai đoạn đều thực hiện bằng tay.

Trà Ngâm Châm

5. Kỳ Môn Hồng Trà (祁门红茶)

Kỳ Môn Hồng Trà, một trong những loại hồng trà danh tiếng nhất của Trung Quốc, có nguồn gốc từ huyện Kỳ Môn, tỉnh An Huy. Một thương nhân đến từ Kỳ Môn (An Huy) đã lập nhà máy và tạo ra loại hồng trà Điền Hồng.

Loại trà này nổi bật với phần lá có lông vàng bao quanh, làm từ búp trà cây cổ thụ. Khi ngâm hãm, lông trắng bao quanh sẽ biến thành lông vàng đẹp mắt. Kỳ Môn Hồng Trà từ đó trở thành một trong những loại trà trứ danh của xứ Vân Nam.

Kỳ Môn Hồng Trà 

6. Nham Trà (岩茶)

Nham Trà bắt nguồn từ vùng núi Vũ Di Sơn thuộc tỉnh Phúc Kiến, vùng đất thần thoại được thành lập bởi hai anh em ẩn sĩ Wu và Yi. Trong thời nhà Đường, trà từ đỉnh núi này vô cùng quý hiếm, chỉ hoàng đế được thưởng thức vì đã chữa khỏi bệnh cho hoàng hậu và hoàng đế.

Nham trà Vũ Di Sơn gồm 4 loại chính:

• Đại Hồng Bào: Loại trà thượng hạng nhất với hương vị nhẹ nhàng, có thể sử dụng trong cả 4 mùa. Người bị bệnh đường ruột được khuyên nên dùng loại trà này.

• Thiết La Hán là loại trà có niên đại lâu đời nhất trên núi Vũ Di, với lịch sử trồng trọt đã hơn 250 năm. Được sử dụng để hòa tan chất béo, cải thiện tiêu hóa, loại bỏ nếp nhăn và hạn chế sâu răng. Nước trà có màu cam nhạt, lá có viền xanh ở giữa.

• Bạch Kê Quan: Sở hữu mùi thơm đặc trưng của thảo dược. Người có sức khỏe kém dùng Bạch Kê Quan sẽ dễ ra mồ hôi và làm ấm cơ thể.

• Thủy Kim Quy: Có hương vị thơm và hậu vị mạnh mẽ, vị đắng không quá rõ. Giúp hết mệt mỏi sau ngày dài làm việc, giảm chất béo và giảm cân.

Nham trà

7. Trà Qua Phiến (瓜片)

Trà Qua Phiến là một loại trà xanh nổi tiếng, được sản xuất chủ yếu tại Hà Nam và An Huy. Loại trà này có địa vị đặc biệt khi được Quân ủy Trung ương xem như cống phẩm đặc biệt. Lá trà Qua Phiến có hình dạng phẳng, kích thước lớn, với phần mép cong viên. Sau khi pha, trà có mùi hương nồng nàn, màu nước trong vắt và sáng, với mặt dưới lá màu xanh nhạt. Trà Qua Phiến được ưa chuộng nhờ khả năng giảm nguy cơ ung thư và ngăn ngừa oxy hóa.

Trà Qua Phiến

8. Trà Mao Tiêm Đô Quân (毛尖)

Trà Mao Tiêm Đô Quân là một loại trà xanh luôn nằm trong top các loại trà phổ biến nhất tại Trung Quốc, đặc sản của tỉnh Quý Châu. Khu vực sản xuất chính của nó đặt tại quận Shihe, huyện Pingqiao và huyện Luoshan. Hình dáng trà mỏng nhẹ, tròn và thẳng với mùi hương nồng nàn và hương vị đậm đà, cho ra màu súp xanh. Loại trà này đã đạt danh hiệu huy chương vàng cùng với Kweichow Moutai tại Triển lãm quốc tế Panama.

Trà Mao Tiêm Đô Quân 

9. Trà Mao Tiêm Tín Dương (毛尖)

Trà Mao Tiêm Tín Dương có nguồn gốc tại Tín Dương, thuộc tỉnh Hà Nam. Đây là sự kết hợp độc đáo giữa trà xanh và hoa trà, do đó quy trình chế biến của nó khá phức tạp. Trà có hương vị thơm nhẹ giống hoa nhài và nước có màu xanh trong. Vị chát của trà không nhiều nhưng hương thơm lại nồng nàn và lưu hương sâu. Khi đun với nước, trà có màu hơi vàng, và lá trà có hình dạng đều tăm tắp, được bao bọc bởi các sợi lông trắng và mỏng. Loại trà này có nhiều tác dụng, đặc biệt là bổ máu.

Trà Mao Tiêm Tín Dương

10. Trà Phổ Nhĩ Vân Nam (云南普洱茶)

Trà Phổ Nhĩ Vân Nam được làm từ Shan Tuyết cổ thụ mọc hoang trên các đỉnh núi cao, vì vậy nó có giá trị vô cùng quý hiếm. Hương vị của loại trà này được đánh giá là hoàn hảo, với vị ngọt thanh nhẹ nhàng cùng hương thơm dễ dịu. Những người sành trà luôn khao khát được một lần thưởng thức hương vị đặc trưng của Trà Phổ Nhĩ Vân Nam.

Trà Phổ Nhĩ Vân Nam

11. Dòng Trà Hoàng Sơn Mao Phong (毛峰黄山茶)

Trà Hoàng Sơn Mao Phong có nguồn gốc từ tỉnh An Huy với hình dáng khá đặc biệt: Cánh trà dài và có màu trắng như ngà soi. Khi ngâm hãm, trà cho nước trong suốt, và nếu dùng ấm thủy tinh còn có thể thấy lông trắng bay lơ lửng trong nước. Hương vị của Hoàng Sơn Mao Phong thiên về ngọt và chát nhẹ, mùi thơm thoang thoảng nhưng lại có hậu vị dài lâu.

Dòng trà Hoàng Sơn Mao Phong

Kết Luận:

Trà Trung Quốc là một kho tàng văn hóa trà đạo phong phú với sáu loại trà chính và hàng trăm dòng trà khác nhau. Mỗi loại trà đều mang một đặc trưng riêng về hương vị, công dụng và cách thưởng thức. Việc tìm hiểu về các loại trà này không chỉ giúp bạn chọn được loại trà phù hợp với khẩu vị mà còn tận hưởng được những lợi ích sức khỏe tuyệt vời mà chúng mang lại.