Bưởi Đoan Hùng - Đặc Sản Miền Đất Tổ

Bưởi Đoan Hùng, một trong những đặc sản trứ danh của tỉnh Phú Thọ, mang trong mình hương vị đặc biệt cùng nguồn gốc lịch sử thú vị. Với màu xanh vàng và vị ngọt thanh đặc trưng, bưởi Đoan Hùng không chỉ thu hút những tín đồ yêu thích trái cây mà còn trở thành một biểu tượng văn hóa của người dân vùng đất tổ. Được hình thành từ hàng trăm năm trước và chỉ dành cho vua chúa trong thời kỳ phong kiến, loại bưởi này ngày nay đã trở thành món quà quý giá mà bất kỳ ai cũng muốn thưởng thức hoặc tặng nhau trong những dịp lễ tết. Nhưng liệu bạn có biết được những điều thú vị về loại đặc sản này? Hãy cùng Viefarm khám phá ở bài viết dưới đây!

Nguồn Gốc Xuất Xứ Của Bưởi Đoan Hùng

Bưởi Đoan Hùng xuất phát từ làng Đại Minh Yên Bình, Yên Bái, nơi được biết đến như một "cái nôi" của giống cây này. Theo ghi chép lịch sử, giống bưởi được phát hiện khoảng 300-400 năm trước, được người dân lựa chọn để đem đi tiến vua. Điều này được công nhận qua nhiều tài liệu cổ, cho thấy giá trị văn hóa và lịch sử của loại trái cây này.

Bưởi Đoan Hùng được nhân giống từ Yên Bái

Sau đó, người dân Đoan Hùng đã xin giống cây bưởi này về trồng tại Phú Thọ. Thật bất ngờ, thổ nhưỡng nơi đây lại phù hợp với giống bưởi này. Những khu vực ở ven sông Lô khiến những cây bưởi tốt tươi, đơn hoa kết trái sum suê. Còn những khu vực khác cây bưởi lại cằn cỗi và ít quả.

Đặc Điểm Của Bưởi Đoan Hùng

Bưởi Đoan Hùng nổi bật với kích thước lớn, dáng tròn đều và trọng lượng đáng kể khi cầm. Lớp vỏ mỏng vừa phải toát ra hương thơm đặc trưng, chuyển sang màu vàng sáng khi chín. Phần múi bên trong dày, ngọt nước và mang vị thanh mát dễ chịu. Ưu điểm nổi bật của giống bưởi này là khả năng lưu trữ lâu dài, có thể kéo dài đến nửa năm.

Dù lớp vỏ ngoài có thể hơi héo theo thời gian, phần ruột vẫn giữ nguyên hương vị thơm ngọt tự nhiên. Khi mua bưởi, nên ưu tiên chọn những quả có vỏ hơi héo nhẹ, bởi đây thường là dấu hiệu của phần múi bên trong đang ở trạng thái mọng nước và thơm ngọt nhất.

Các Loại Bưởi Đoan Hùng

Khác với nhiều vùng khác, cây bưởi Đoan Hùng được biết đến với ba giống chính: Bưởi Bằng Luân, Bưởi Sửu Chí Đám và Bưởi Khả Lĩnh. Mỗi giống có những đặc điểm và hương vị riêng, tạo nên sự phong phú cho thị trường bưởi.

Bưởi Sửu Chí Đám

Giống bưởi đặc biệt này có nguồn gốc từ xã Chí Đám, được nhân giống từ cây bưởi ngon của một lão nông tên Sửu cách đây hơn 200 năm. Chính tên của ông đã trở thành tên gọi của loại bưởi độc đáo này.

Bưởi Sửu Chí Đám sở hữu kích thước vừa phải, dáng xinh, với lớp vỏ màu vàng rộm và đặc điểm da hơi nhăn, tạo vẻ ngoài khiêm tốn hơn so với các loại bưởi Đoan Hùng khác. Tuy nhiên, đây lại chính là loại bưởi quý hiếm nhất, thường được những người sành ăn đặc biệt ưa chuộng và lựa chọn.

Bưởi sửu có vị ngọt thanh, ăn rất mát

Bưởi Bằng Luân

Cách đây khoảng 200-300 năm, bưởi Bằng Luân từng chiếm vị trí phổ biến nhất tại vùng Đoan Hùng, với diện tích canh tác tập trung chủ yếu tại hai xã Bằng Luân và Quế Lâm - nơi sản sinh ra những trái bưởi có chất lượng ngon đồng đều.

Đặc điểm nhận dạng của giống bưởi này khá đa dạng: có thể xuất hiện dưới dạng lá nhỏ kèm quả nhỏ hình cầu dẹt, hoặc dạng lá to đi cùng quả lớn tròn đều.

Khi chín, vỏ bưởi chuyển sang màu vàng rơm đặc trưng, bên trong là phần thịt quả màu trắng với trục đặc. Điểm nổi bật của giống bưởi này là khả năng tách múi dễ dàng, tép mềm mọng nước có sắc trắng xanh, hương thơm quyến rũ kèm vị ngọt đậm đà.

Bưởi Khả Lĩnh

Những người không sinh sống tại Đoan Hùng có thể ít nghe đến cái tên Khả Lĩnh - một thôn thuộc xã Đại Minh. Do chất lượng vượt trội, giống bưởi tổ Khả Lĩnh đã được nhân giống từ cành và phát triển rộng rãi tại nhiều vùng thuộc Đoan Hùng từ thời xa xưa. Những khu vực như Bằng Luân, Quế Lâm, Ca Đình, Tây Cốc... đều tiếp nhận và phát triển loại bưởi quý này.

Quả bưởi Khả Lĩnh mang hình dạng cầu dẹt, thường có màu vàng khi chín. Kích thước tương đương với bưởi Bằng Luân nhưng độ dày cùi mỏng hơn, tạo cảm giác nhẹ nhàng khi thưởng thức.

Với vị ngọt thanh và mùi thơm nhẹ nhàng, bưởi Khả Lĩnh mang tới trải nghiệm mới mẻ cho người ăn. Múi bưởi mọng nước, giàu chất dinh dưỡng, là món ăn tuyệt vời cho những ai yêu thích thực phẩm tự nhiên.

Bưởi Xuân Vân

Bưởi Xuân Vân, mặc dù không nổi bật bằng các giống bưởi khác tại Đoan Hùng, nhưng cũng mang một màu sắc riêng biệt và một hương vị thú vị. Giống bưởi này đang dần được người tiêu dùng chú ý hơn.

Bưởi Xuân Vân có kích thước quả tương đối nhỏ, thường trong khoảng 600g. Với hình dạng khá dễ thương, bưởi Xuân Vân thu hút sự chú ý của người tiêu dùng. Mặc dù chưa được công nhận chính thức là đặc sản, nhưng hương vị của bưởi Xuân Vân với độ ngọt thanh, kèm một chút chua nhẹ, vẫn được nhiều người yêu thích.

Thời Gian Thu Hoạch Bưởi Đoan Hùng là bao giờ?

Thời gian thu hoạch bưởi Đoan Hùng thường bắt đầu từ tháng 8 âm lịch và kéo dài cho đến hết năm. Mỗi năm, thời điểm này, người dân nơi đây lại chuẩn bị các công việc thu hoạch, chăm sóc và quan tâm đến quá trình vận chuyển, bán hàng. 

Thời gian thu hoạch bưởi Đoan Hùng bắt đầu từ tháng 8 âm lịch

Tháng 8 được xem là thời điểm bắt đầu mùa thu hoạch bưởi. Những quả bưởi đầu tiên thường đạt hương vị ngọt ngào và độ mọng nước. Người dân tại đây có thể thu hoạch liên tục từ tháng 8 đến tháng 11 âm lịch, nhờ vào sự phân bổ thời gian ra hoa, đậu quả khá đều đặn.

Loại quả này có khả năng giữ hương vị và độ ngọt lâu dài, thậm chí có thể bảo quản trong môi trường tự nhiên từ 3 đến 6 tháng mà không làm mất chất lượng.

Bưởi Đoan Hùng không chỉ đơn thuần là một loại trái cây, mà còn là biểu tượng văn hóa, nét đẹp truyền thống của người dân Phú Thọ. Với hương vị ngọt thanh, lớp vỏ mỏng, khả năng bảo quản lâu dài, loại bưởi này thực sự xứng đáng với danh hiệu đặc sản nổi tiếng. Khi mỗi dịp Tết đến Xuân về, cùng hộp bưởi Đoan Hùng trên bàn tiệc, không chỉ tạo nên bầu không khí đoàn tụ, mà còn mang trong mình những giá trị tinh thần sâu sắc. Nếu bạn chưa thử qua loại bưởi này, hãy dành thời gian để trải nghiệm vị ngọt thanh của nó, để cảm nhận rõ hơn điều mà nhiều người đã từng nói về đặc sản này!