Cây Macca là gì? Tham khảo bí quyết trồng và chăm sóc hiệu quả

Cây macca, với biệt danh "nữ hoàng" của các loại hạt, đã và đang thu hút sự chú ý của nhiều người tiêu dùng và nhà nghiên cứu trên toàn thế giới. Bài viết này, Viefarm sẽ cung cấp cho bạn một cái nhìn toàn diện về cây macca, từ nguồn gốc, đặc điểm sinh trưởng đến giá trị kinh tế và dinh dưỡng của nó.

Đặc điểm của cây macca

Cây macca là gì?

Cây macca thuộc họ Proteaceae, nổi bật với quả và hạt giàu giá trị dinh dưỡng. Nếu coi quả macca như một kho tàng đầy dinh dưỡng, thì hạt macca chính là viên ngọc quý, chứa đựng chất béo không bão hòa, protein, các loại vitamin như B1, B2, B3, cùng khoáng chất như magie, canxi, kẽm. Điều này lý giải tại sao hạt macca được coi là “siêu thực phẩm” trong các chế độ ăn uống hiện đại.

Macca cũng không phải là một loại cây trồng bình thường; nó mang lại giá trị kinh tế cao cho người trồng. Với chi phí đầu tư hợp lý, người nông dân có thể thu về lợi nhuận tốt từ hạt macca. Theo một số nghiên cứu, doanh thu từ một hecta trồng cây macca có thể lên tới hàng chục triệu đồng mỗi năm, đặc biệt là trong những năm đầu khi cây bắt đầu cho quả.

Cây macca được trồng ở đâu Việt Nam

Tại Việt Nam, cây macca được trồng chủ yếu ở một số tỉnh như Lâm Đồng, Đắk Lắk và Gia Lai.  Nhờ vào điều kiện khí hậu và thổ nhưỡng thuận lợi, huyện Lâm Hà, Lâm Đồng, được mệnh danh là vùng "thủ phủ" của cây macca, nơi có nhiều trang trại lớn chuyên canh tác cây này.

Cây macca được trồng ở đâu Việt Nam

Ở Tây Nguyên, đặc biệt là Lâm Đồng, khí hậu cao nguyên mát mẻ, nhiệt độ ổn định và lượng mưa phân bố đều giúp cây macca phát triển mạnh mẽ. Nhờ vào đó, Lâm Đồng đã nhanh chóng khẳng định vị thế của mình trong việc sản xuất hạt macca chất lượng cao, góp phần vào nguồn cung hạt macca toàn cầu.

Hướng dẫn kỹ thuật trồng cây macca đảm bảo chất lượng

Trồng cây macca không chỉ đơn thuần là một hoạt động nông nghiệp mà còn là một nghệ thuật. Việc lựa chọn kỹ thuật trồng phù hợp sẽ quyết định đến sự thành bại trong việc phát triển cây. Dưới đây là các bước hướng dẫn kỹ thuật trồng cây macca.

Hướng dẫn kỹ thuật trồng cây macca đảm bảo chất lượng

Đặc điểm sinh trưởng 

Cây macca có đặc điểm sinh trưởng nổi bật, thể hiện rõ sự thích ứng với các điều kiện môi trường khác nhau. Nhiệt độ, độ ẩm và lượng mưa là những yếu tố quyết định đến sự phát triển của cây.

- Nhiệt độ: cây macca thích hợp với nhiệt độ từ 20-25 độ C. Ở giai đoạn ra hoa, nhiệt độ ban đêm cần duy trì khoảng 15-18 độ C để tạo điều kiện thuận lợi cho sự phân hóa mầm hoa, từ đó giúp cây ra nhiều hoa hơn.

- Lượng mưa: yêu cầu lượng mưa trung bình từ 700 đến 3.000 mm mỗi năm, với lượng mưa lý tưởng từ 1.500 đến 2.500 mm. Điều này cho thấy, cây không chỉ cần nước mà còn cần sự cân bằng giữa độ ẩm và điều kiện thoát nước tốt, bởi cây không chịu được ngập úng.

- Đất đai: Cây macca thích hợp với đất đỏ bazan, đất sét mùn và đất tốt. Độ pH rơi vào khoảng 5.5 đến 6.5 sẽ tạo điều kiện tốt nhất cho sự sinh trưởng của macca. Một yếu tố quan trọng khác là tầng đất phải đủ sâu, ít nhất 1 mét, để đảm bảo độ ẩm luôn được duy trì.

- Địa hình: do phát triển tốt nhất ở nơi có độ cao từ 300 đến 1.200 mét so với mực nước biển. Khu vực có địa hình nhấp nhô sẽ hạn chế việc ngập úng, tạo điều kiện tốt cho sự phát triển của cây.

Chọn cây ghép làm cây giống

Việc chọn cây ghép làm cây giống cho cây macca là một trong những quyết định quan trọng để đảm bảo năng suất cao và chất lượng của sản phẩm. Cây ghép giúp cây có khả năng sinh trưởng và phát triển tốt hơn, đảm bảo tính đồng nhất cho sản phẩm.

Chọn cây ghép làm cây giống

Tiêu chí lựa chọn cây ghép

• Thể trạng: Cây giống khỏe mạnh, không bị sâu bệnh.
• Độ tuổi: Chọn cây ghép tối thiểu 6 tháng tuổi, đã hồi phục tốt từ vết ghép.
• Kích thước cổ rễ: Đường kính từ 1-1.5 cm.

Mật độ và phương thức trồng cây macca

Việc lựa chọn phương thức và mật độ trồng cây macca là hết sức cần thiết để đảm bảo cho sự phát triển của cây. Dưới đây là các phương thức và mật độ trồng cây macca phổ biến.

Phương thức trồng

• Trồng đơn loại: Mật độ từ 205 cây/ha (cự ly 7x7m) đến 278 cây/ha (cự ly 6x6m), tùy thuộc vào điều kiện đất đai và sức khỏe cây giống.
• Trồng xen canh: Có thể trồng xen với các cây như cà phê, chè hoặc hồ tiêu. Mật độ trồng xen với cà phê thường là khoảng 124 cây/ha (cự ly 9x9m), trong khi với chè là khoảng 111 cây/ha (cự ly 15x6m).

Mật độ trồng

Mật độ trồng phụ thuộc vào điều kiện đất đai cũng như giống cây. Nguyên tắc là đất màu mỡ có thể được trồng thưa hơn, trong khi đất kém màu mỡ nên trồng dày hơn để đảm bảo cây nhận đủ ánh sáng và nước.

Thời vụ trồng 

Thời vụ trồng cây macca rất quan trọng và nên được thực hiện vào đầu mùa mưa tại các tỉnh phía Nam, thường từ tháng 6 đến tháng 7. Đối với phía Bắc, thời vụ thích hợp thường vào đầu mùa xuân.

Bằng cách chú trọng đến phương thức, mật độ trồng và thời vụ, người nông dân có thể tối ưu hóa năng suất và chất lượng của cây macca, góp phần vào sự phát triển bền vững của ngành nông nghiệp.

Quá trình làm đất

Quá trình làm đất, đào hố và bón lót là những bước không thể thiếu để đảm bảo cây macca phát triển mạnh mẽ. Dưới đây là hướng dẫn chi tiết cho từng bước trong quá trình này.

Quá trình làm đất

Làm đất

• Dọn sạch cỏ dại và thực bì để giảm thiểu cạnh tranh dinh dưỡng và nguy cơ sâu bệnh.
• Nếu điều kiện đất có độ dốc, nên tạo bậc thang theo đường đồng mức để hạn chế xói mòn.
• Sau khi phát quang, đất cần được cày xới để tơi xốp.

Đào hố

• Hố trồng cần kích thước tối thiểu từ 60 x 60 x 60 cm đến 80 x 80 x 80 cm.
• Hố nên được đào trước khi trồng từ 1 đến 1,5 tháng để đất được phơi ải và phân hủy các hợp chất độc hại.

Bón lót

• Sử dụng từ 30 đến 50 kg phân chuồng hoai mục hoặc phân hữu cơ.
• Kết hợp với 500 gram NPK và 300 gram vôi bột để làm giàu dinh dưỡng cho đất.

Tham khảo cách trồng cây macca hiệu quả

Để tối ưu năng suất trên mỗi đơn vị diện tích, nên trồng 4-5 dòng macca xen kẽ nhau. Phương pháp này giúp tăng tỉ lệ đậu quả, giảm sâu bệnh và hạn chế rủi ro mất mùa.

Quy trình trồng cây macca

• Trước tiên, bạn cần đào hố sâu 40cm, đủ để đặt bầu cây.
• Loại bỏ nilon bọc bầu đất, đặt cây vào hố ngay ngắn. Lấp đất, nén chặt và tạo hình mai rùa cao hơn mặt đất 5cm để dễ dàng thoát nước.
• Cắm 3 cọc dài 60-80cm thành hình tam giác, cách gốc 40-50 cm. Buộc chụm phần ngọn cọc ở ⅔ chiều cao cây để cố định.
• Tạo lớp phủ quanh gốc bằng rơm, rạ hoặc cỏ dày 4-5cm, rộng 1m nhằm giữ ẩm và ngăn cỏ dại.

Chăm sóc cây macca

Chăm sóc cây macca là một công việc không thể thiếu, quyết định đến sức khỏe và năng suất của cây. Dưới đây là những vấn đề cần quan tâm trong quá trình chăm sóc cây macca.

Chăm sóc cây macca

• Tưới nước: Việc tưới nước rất cần thiết, đặc biệt trong giai đoạn đầu sau khi trồng. Cần tưới ẩm cho cây ít nhất 20 ngày để giúp cây phục hồi và phát triển. Sau đó, trong khoảng 2 tháng tiếp theo, tưới 1 tuần 1 lần để duy trì độ ẩm.
• Phân bón: Bón phân định kỳ là rất quan trọng để cung cấp các dưỡng chất cần thiết cho cây phát triển mạnh mẽ. Lượng phân bón và định kỳ bón sẽ phụ thuộc vào tình trạng đất và độ tuổi của cây.
• Cắt tỉa: Cắt tỉa giúp cây phát triển hình dáng tốt hơn, tăng cường thông thoáng cho tán lá và loại bỏ các cành yếu hoặc đã chết. Thời điểm cắt tỉa tốt nhất là vào đầu mùa xuân.
• Kiểm soát sâu bệnh: Thường xuyên theo dõi và kiểm tra cây để phát hiện sớm các dấu hiệu của sâu bệnh. Sử dụng các biện pháp phòng ngừa và phương pháp kiểm soát hữu cơ hoặc hóa học nếu cần thiết.
• Kiểm tra và trồng dặm: Sau khi trồng khoảng 20 đến 30 ngày, nên kiểm tra và trồng dặm lại những cây bị chết hoặc chỉnh sửa những cây bị nghiêng đổ.

Việc trồng và chăm sóc cây macca không chỉ mang lại lợi ích kinh tế mà còn góp phần bảo vệ môi trường. Những kỹ thuật trồng và chăm sóc bài bản sẽ là chìa khóa để người nông dân khai thác tốt hơn tiềm năng to lớn từ loại cây này. Đồng thời, sự quan tâm nghiên cứu và ứng dụng khoa học kỹ thuật trong lĩnh vực nông nghiệp sẽ giúp cây macca ngày càng phát triển, hoàn thiện và đem lại nhiều giá trị hơn nữa cho cộng đồng và xã hội.